Sağlıklı olmak, insan mutluluğunun öncelik taşıyan bir öğesidir. Sağlık
genellikle kendiliğinden var olan bir durum olarak algılanır. Oysa
sağlıklı olma uğrunda çaba gösterilmesi gerekir. Hatta bugünkü
bilgilerimiz bize bu uğraşın daha doğum öncesi dönemde başlaması
gerektiğini göstermektedir. Doğal olarak bu aşamada yapılması
gerekenler, anne ve babalara düşmektedir. Olaya nesillerin sağlığı
olarak bakıldığında, sağlığın ve sağlıksızlığın nesiller boyunca
aktarılabileceği görülür. Anne ve babalar genetik özelliklerinin yanı
sıra kendi sağlıklarına gösterdikleri özenle bebeklerine sağlık
aktarabileceklerini bilmelidirler.
Sağlıklı bir yaşam için
alınması gereken önlemlerin pek çoğu günlük yaşamımızda uygulamamız
gereken küçük ve kolay çabalardan oluşur. Nerede olursa olsun günlük
yaşamı düzenleyen bazı temel kuralların bilinerek uygulanması, sağlığın
korunmasını ve diğer bireylerle paylaştığımız yaşamı kolaylaştırır. Bu
kurallardan en önemli bazıları temizlik, sağlıklı beslenme, bedensel ve
zihinsel çalışma, düzenli yaşam, sigara, alkol, uyarıcı ve uyuşturucu
maddelerden uzak durma, kazalardan korunma, sorunlarla başa çıkmada
doğru ve uygun yöntemler kullanmadır.
Çoğunlukla günlük
çabalarda hedefin mutluluk olduğu varsayılır. Oysa altta yatan asıl
neden güvenlik duygusudur. Çünkü hayatta kalmayı sağlayan en ilkel
dürtü korkudur ve güvenlik duygusu korkunun yatıştırılmasıyla ortaya
çıkar. Kendimizi güvende hissedebilmemizin ilk koşulu ise bilmektir.
Ancak bildiğimiz şeyi, bildiğimiz kadarı ile kontrol edebiliriz. İkinci
basamaksa bilginin eyleme dökülmesidir. Bilgimizi davranışımıza
yansıtamıyorsak bu bilgi bizim için huzursuzluk kaynağı olmaktan öteye
geçemez. Bir sonraki aşama ise paylaşarak çoğaltma, yandaş
oluşturmadır. Bunun için bilgimize dayanan doğru bulduğumuz davranışı
kurallaştırmaya çalışırız. Toplum içindeki pek çok kural bu yolla
oluşmuştur. Zaman içinde altta yatan bilgi evrimleştikçe kurallar da
değişecektir.
Bugün sağlıklı yaşam için bilinmesi gereken başlıca kurallar şunlardır:
I. TEMİZLİK
A. HİJYEN NEDİR, NE ÖNEMİ VARDIR?
B. CİLT TEMİZLİĞİ
C. SAÇ TEMİZLİĞİ VE BAKIMI
D. YÜZ, GÖZ VE KULAK TEMİZLİĞİ
E. AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI
F. MEMELERİN BAKIMI
G. CİNSEL BÖLGENİN TEMİZLİĞİ
1. Adet Döneminde Temizlik ve Bakım Nasıl Yapılmalıdır?
2. Tuvalet Sonrası Beden Temizliği
H. EL VE TIRNAK TEMİZLİĞİ VE BAKIMI
İ. AYAK TEMİZLİĞİ
J. BANYO YAPMA
Cinsel İlişki Sonrası Temizlik
II. SAĞLIKLI GİYİNME
III. ORTAMIN TEMİZLİĞİ VE BAKIMI
A. FARKLI ORTAMLARIN TEMİZLİK ÖZELLİKLERİ
1. Yerler ve Yüzeyler
2. Buzdolabı
3. Lavabo ve Tuvaletler
B. YİYECEK VE İÇECEKLERİN TEMİZLİĞİ
C. BESİNLERLE İLGİLİ HİJYEN KURALLARI
D. MUTFAKLA İLGİLİ HİJYEN KURALLARI
E. ATIKLAR
IV. BESLENME
V. HAREKETLİ YAŞAM
VI. DÜZENLİ YAŞAM VE UYKU
VII. ÇALIŞMA ORTAMI
VIII. GÜNLÜK YAŞAMDA STRESLERLE BAŞA ÇIKMA
IX. ZAMAN YÖNETİMİ
X. SİGARA, ALKOL, MADDE KULLANIMI